Διακαθετηριακή επιδιόρθωση ή αντικατάσταση τριγλώχινας βαλβίδας (TTVr/TTVR)
Η ανεπάρκεια της τριγλώχινας βαλβίδας αποτελεί μια σοβαρή πάθηση, η οποία παρουσιάζει δυσμενή κλινικά αποτελέσματα εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα και αποτελεσματικά. Πρόκειται για μια πάθηση, η οποία επηρεάζει τους ασθενείς ανάλογα με την ηλικία τους. Το ποσοστό επιβίωσης σε συμπτωματικούς ασθενείς με σοβαρού βαθμού ανεπάρκεια της τριγλώχινας ανέρχεται στο 60% μόλις κατά το πρώτο έτος διάγνωσης. Παρά τη δυσμενή πορεία αυτών των ασθενών, η χειρουργική αντιμετώπιση αυτών των ασθενών παραμένει ανεπαρκής, καθώς είναι ιδιαίτερα αυξημένος ο χειρουργικός κίνδυνος αυτών των ασθενών. Η πάθηση αυτή αντιμετωπίζεται μέσω μιας διαδικασίας, η οποία ονομάζεται διακαθετηριακή αντικατάσταση τριγλώχινας βαλβίδας (TTVr)
Τι είναι η τριγλώχινα βαλβίδα και γιατί μπορεί να χρειαστεί αντικατάσταση;
Για να καταφέρει να επιτελέσει αυτές τις εργασίες, η καρδιά χωρίζεται σε τέσσερις κοιλότητες: τον αριστερό κόλπο, την αριστερή κοιλία, τον δεξί κόλπο και τη δεξιά κοιλία. Η τριγλώχινα βαλβίδα αποτελεί το σημείο επικοινωνίας και το όριο μεταξύ του δεξιού κόλπου και της δεξιάς κοιλίας, του μέρους της καρδιάς που είναι υπεύθυνο για τη μεταφορά του αίματος στους πνεύμονες.
Κατά την ανεπάρκεια της τριγλώχινας βαλβίδας, αυτή παύει να είναι στεγανή και να μην έχει ικανοποιητική συναρμογή. Αυτό σημαίνει ότι κατά την καρδιακή συστολή, μέρος του αίματος παλινδρομεί προς τον δεξιό κόλπο, αντίθετα με τη φυσιολογική ροή του. Η πάθηση αυτή μπορεί να επιφέρει σημαντικές επιπλοκές στην υγεία του ασθενούς, καθιστώντας την ιδιαίτερα επικίνδυνη. Παρακάτω, σημειώνονται μερικές από αυτές:
- Συμφόρηση του αίματος στη φλεβική κυκλοφορία
- Οιδήματα κάτω άκρων
- Συσσώρευση υγρού στην κοιλιά (ασκίτης)
- Ηπατομεγαλία (διόγκωση του ήπατος)
- Διάταση του δεξιού κόλπου (αύξηση του μεγέθους του)
- Αρρυθμίες, όπως κολπική μαρμαρυγή
- Δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια
Ποιοι ασθενείς είναι υποψήφιοι για διακαθετηριακή αντικατάσταση ή επιδιόρθωση της τριγλώχινας βαλβίδας;
Η ανεπάρκεια της τριγλώχινας βαλβίδας διακρίνεται σε τρεις κατηγορίες: την εκφυλιστική, ή πρωτοπαθή ανεπάρκεια, την λειτουργική, ή δευτεροπαθή ανεπάρκεια και εκείνη η οποία προκαλείται από καλώδια εμφυτεύσιμης συσκευής (βηματοδότης, απινιδωτής κ.ά.) Οι δύο πρώτες κατηγορίες αντιμετωπίζονται πρωτίστως συντηρητικά με φαρμακευτική αγωγή. Εάν η φαρμακευτική θεραπεία δεν επιφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα, η Ομάδα Καρδιάς μπορεί να προτείνει την χειρουργική αντικατάσταση ή επιδιόρθωση της βαλβίδας, ανάλογα με την υποκείμενη πάθηση και την εμπειρία της χειρουργικής ομάδας. Λόγω του αυξημένου χειρουργικού κινδύνου σε αυτές τις περιπτώσεις, και εάν δεν υπάρχει και κάποιος άλλος λόγος ή κλινική ένδειξη για χειρουργείο, η Ομάδα Καρδιάς μπορεί να προτείνει τη διακαθετηριακή αντικατάσταση (TTVR: transcatheter tricuspid valve replacement) ή επιδιόρθωση της βαλβίδας (TTVr: transcatheter tricuspid valve repair).
Αμφότερες οι μέθοδοι (επιδιόρθωση ή αντικατάσταση), μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την διακαθετηριακή αντιμετώπιση της ανεπάρκειας της τριγλώχινας βαλβίδας. Προτιμώνται συνήθως σε ασθενείς υψηλού χειρουργικού κινδύνου οι οποίοι δεν είναι κατάλληλοι υποψήφιοι για το κλασικό χειρουργείο. Η Ομάδα Καρδιάς έπειτα από αντικειμενική αξιολόγηση και συζήτηση με τον ασθενή μπορεί να προτείνει ποιος ασθενής είναι κατάλληλος για χειρουργείο ή για διακαθετηριακή αντιμετώπιση.
Διακαθετηριακή αντικατάσταση τριγλώχινας βαλβίδας (TTVR): Μέθοδος
Η TTVR είναι επί του παρόντος μια εξελισσόμενη μέθοδος και πολλές κλινικές μελέτες ‘τρέχουν’ αυτήν την περίοδο για μια πληθώρα από συσκευές που χρησιμοποιούνται για τη διακαθετηριακή αντικατάσταση της τριγλώχινας βαλβίδας. Μόλις πρόσφατα πήρε έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA) και CE mark approval η βαλβίδα Evoque (Edwards Lifesciences).
Η προ-επεμβατική αξιολόγηση των ασθενών για TTVR είναι ζωτικής σημασίας. Οι ασθενείς που θα επιλεγούν πρέπει να είναι αυτοί που θα ωφεληθούν περισσότερο και να γίνει η επέμβαση με ασφάλεια. Για την διενέργεια της TTVR απαιτείται εκτενής έλεγχος του ασθενούς (όπως αυτός που γίνεται για ασθενείς προς ). Πραγματοποιείται μια σειρά εξετάσεων, οι οποίες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα
- Υπερηχοκαρδιογράφημα
- Στεφανιογραφία
- Δεξιός καθετηριασμός
- Αξονική αγγειογραφία
Η TTVR διενεργείται με γενική αναισθησία και χρήση διοισοφάγειου υπερηχοκαρδιογραφήματος. Γίνεται μια μικρή τομή στη φλέβα του ποδιού από την οποία περνάει ο καθετήρας για την εμφύτευση της βαλβίδας. Μετά την έκπτυξη της βαλβίδας, ο καθετήρας αφαιρείται και ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο για 2-3 ημέρες. Οι πιο πιθανές επιπλοκές που δύναται να προκληθούν είναι κάποιο αιμάτωμα στο χώρο εισόδου του καθετήρα, ενώ λιγότερο πιθανό είναι κάποια αρρυθμιολογική επιπλοκή που μπορεί να χρειαστεί εμφύτευση βηματοδότη (στη μειοψηφία των περιπτώσεων).
Διακαθετηριακή επιδιόρθωση τριγλώχινας βαλβίδας (TTVr)
Η μέθοδος της TTVr εφαρμόζεται με την τοποθέτηση ενός κλιπ στην τριγλώχινα βαλβίδα, το οποίο προκαλεί μια ‘τεχνητή στένωση’ στη βαλβίδα, με σκοπό την απομείωση της ανεπάρκειας. Ο προ-επεμβατικός έλεγχος είναι ίδιος με αυτόν της TTVR, ενώ απαιτείται και εδώ χρήση διοισοφάγειου υπερηχοκαρδιοργαφήματος. Μετά την επέμβαση, ο ασθενής δύναται να εξέλθει την επόμενη μέρα μετά την επέμβαση.
Κατά πόσον ένας ασθενής χρήζει διακαθετηριακής επιδιόρθωσης ή αντικατάστασης της τριγλώχινας βαλβίδας εξαρτάται από το είδος της ανεπάρκειας, τις ανατομικές παραλλαγές και των εκάστοτε προϋποθέσεων του ασθενούς.
Συμπεράσματα
Τόσο η επιδιόρθωση, όσο και η αντικατάσταση της τριγλώχινας βαλβίδας προσφέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα, ιδιαίτερα όσον αφορά τη βελτίωση των συμπτωμάτων των ασθενών. Με την αντικατάσταση της βαλβίδας επιτυγχάνεται σχεδόν ολική εξάλειψη της ανεπάρκειας, ενώ αμφότερες οι μέθοδοι κρίνονται ασφαλείς εφ’όσον πραγματοποιούνται σε κέντρα με ειδικά εκπαιδευμένους ιατρούς.
Ο Επεμβατικός Καρδιολόγος Δρ. Κωνσταντίνος Ε. Σταθογιάννης, έχει εξειδικευθεί στην επεμβατική διακαθετηριακή αντιμετώπιση των βαλβιδοπαθειών στην Ιατρική Σχολή του Stanford των ΗΠΑ. Ήταν από τους πρώτους καθετηριαστές παγκοσμίως ο οποίος συμμετείχε σε επεμβάσεις διακαθετηριακής αντικατάστασης της τριγλώχινας βαλβίδας με το σύστημα της Evoque (Edwards Lifesciences), καθώς το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Stanford είναι από τα μεγαλύτερα κέντρα εμφύτευσης της συγκεκριμένης βαλβίδας στον κόσμο. Επίσης, έχει πραγματοποιήσει σημαντικό αριθμό επεμβάσεων, συμμετέχει σε διεθνείς μελέτες, ενώ είναι πιστοποιημένος χειριστής (operator) από την Edwards Lifesciences και τη Medtronic για την εμφύτευση των αορτικών βαλβίδων τους, αντιστοίχως. Είναι συνεργάτης του Τμήματος Διαδερμικών Βαλβίδων του νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ, που είναι από τα μεγαλύτερα και πιο έμπειρα κέντρα στην διακαθετηριακή αντιμετώπιση των βαλβιδοπαθειών διεθνώς. Σε περίπτωση που χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες για την ανεπάρκεια της τριγλώχινας ή/και για την αντιμετώπισή της, μπορείτε πάντα να επικοινωνήσετε μαζί του.