Η στεφανιογραφία αποτελεί μια απεικονιστική εξέταση, κατά την οποία ελέγχονται οι στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς για τη βατότητά τους. Οι αρτηρίες αυτές εκφύονται από τη βάση της αορτής. Ρόλος τους είναι η παροχή οξυγόνου και αίματος στο μυοκάρδιο, που είναι το συσταλτό τμήμα της καρδιάς. Είναι μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, και πραγματοποιείται με την έγχυση σκιαγραφικού υλικού μέσω καθετήρων. Η στεφανιογραφία ως εξέταση πραγματοποιείται με σκοπό να ελεγχθεί τυχόν στένωση των στεφανιαίων αγγείων (ύπαρξη στεφανιαίας νόσου).

Η στεφανιαία νόσος περιγράφει την στένωση των στεφανιαίων αρτηριών λόγω ανάπτυξης αθηρωματικής πλάκας. Κύρια συμπτώματά της είναι η στηθάγχη, η δύσπνοια και οι αρρυθμίες, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα του μυοκαρδίου.

 

Διαδικασία

Κατά τη διάρκεια της εξέτασης ο ασθενής είναι ξύπνιος, καθώς η στεφανιογραφία γίνεται με χρήση τοπικής αναισθησίας στο σημείο της παρακέντησης. Ο ασθενής πρέπει να είναι νηστικός (3-4 ώρες) και να έχει πραγματοποιήσει προηγουμένως έναν αρχικό έλεγχο. Αυτός περιλαμβάνει το και το  . Πλέον, η στεφανιογραφία πραγματοποιείται από την κερκιδική αρτηρία του καρπού, και λιγότερο συχνά από τη μηριαία αρτηρία στο πόδι. Μέσω μιας πολύ μικρής οπής στο σημείο της παρακέντησης γίνεται εισαγωγή του καθετήρα. Φτάνοντας στην βάση της αορτής, γίνεται έγχυση του σκιαγραφικού υλικού, το οποίο βοηθά στην απεικόνιση των στεφανιαίων αρτηριών.

Η εξέταση διαρκεί 20-40 λεπτά. Ο ιατρός μπορεί να ενημερώσει άμεσα τον ασθενή για οποιοδήποτε εύρημα. Εάν παρατηρηθεί στένωση των αγγείων κι επί των κατάλληλων ενδείξεων ο επεμβατικός καρδιολόγος, μπορεί να  προχωρήσει σε άμεση αγγειοπλαστική με  ). Κατά την αγγειοπλαστική χρησιμοποιείται ένα ειδικό μεταλλικό ικρίωμα (stent) το οποίο εισέρχεται διαμέσου ενός ειδικού καθετήρα με μπαλονάκι. Εν συνεχεία, το στεντ τοποθετείται στο σημείο της βλάβης και εκπτύσσεται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη διάνοιξη της στενωμένης αρτηρίας και την επαναφορά της ροής του αίματος.

 

Αναίμακτη στεφανιογραφία

Η επεμβατική στεφανιογραφία είναι η εξέταση εκλογής (gold standard) στη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, αφού δίνει την καλύτερη δυνατή απεικόνιση των αθηρωματικών στενώσεων. Παρόλα αυτά, δεν παύει να έχει κάποια ρίσκα. Ως ελάχιστα επεμβατική μέθοδος, η στεφανιογραφία μπορεί να προκαλέσει μια σειρά επιπλοκών: αιμορραγία από το σημείο της παρακέντησης, έμφραγμα του μυοκαρδίου ή κάποιο άλλο καρδιακό επεισόδιο. Ο κίνδυνος αυτός, αν κι υπαρκτός, είναι εξαιρετικά μικρός. Ακόμη, κατά τη διάρκεια της στεφανιογραφίας, ο ασθενής και το ιατρικό προσωπικό εκτίθενται σε ακτινοβολία. Τέλος, το σκιαγραφικό υλικό που χρησιμοποιείται αποτελεί νεφροτοξική ουσία, η οποία μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους νεφρούς κάποιων ασθενών. Η βλάβη αυτή είναι σχεδόν πάντα αναστρέψιμη. Για τους παραπάνω λόγους (πλην της ακτινοβολίας), έχει αναπτυχθεί η αναίμακτη στεφανιογραφία, η οποία περιλαμβάνει την αξονική στεφανιογραφία.

 

Πότε πρέπει να γίνεται στεφανιογραφία;

Η στεφανιογραφία πραγματοποιείται για την ανεύρεση στενώσεων στα στεφανιαία αγγεία. Οι λόγοι πραγματοποίησης αυτής της εξέτασης περιλαμβάνουν τους εξής:

• Οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, με σκοπό την άμεση ανεύρεση της βλάβης που το προκάλεσε και την άμεση αντιμετώπιση. Συχνά προκαλείται από στενώσεις ή αποφράξεις των αγγείων.
• Χορήγηση θρομβόλυσης μετά από οξύ έμφραγμα, με σκοπό την αποκατάσταση της βλάβης.
• Υποψία ύπαρξης στεφανιαίας νόσου μετά από συγκεκριμένες λειτουργικές δοκιμασίες (τεστ κοπώσεως, σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου, stress echo, stress MRI κ.ά.).
• Υποψία ύπαρξης στεφανιαίας νόσου σε ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε επεμβάσεις by-pass (αορτοστεφανιαία παράκαμψη).
• Ασθενείς που έχουν χρόνια στεφανιαία νόσο, και παρουσιάζουν στηθαγχικά ενοχλήματα τα οποία δεν υποχωρούν με φαρμακευτική αγωγή.
• Ασθενείς που παρουσιάζουν καρδιακή ανεπάρκεια χωρίς συγκεκριμένη αιτιολογία.
• Σε περιπτώσεις καρδιακής ανακοπής.
• Ασθενείς που παρουσιάζουν μη φυσιολογικές αρρυθμίες.

 

Ο Επεμβατικός Καρδιολόγος Δρ. Κωνσταντίνος Ε. Σταθογιάννης, έχει εξειδικευτεί στην επεμβατική καρδιολογία στην Ιατρική Σχολή του Stanford των ΗΠΑ και στο Essex Cardiothoracic Center του Ηνωμένου Βασιλείου. Κατέχει πολυετή εμπειρία στην διακαθετηριακή αντιμετώπιση των παθήσεων των στεφανιαίων αγγείων και λοιπών δομικών παθήσεων της καρδιάς. Είναι συνεργάτης με το Τμήμα Διαδερμικών Βαλβίδων του νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ. Εάν υποψιάζεστε ότι πάσχετε από στεφανιαία νόσο, επιθυμείτε να πραγματοποιήσετε στεφανιογραφία, ή αναζητάτε μια δεύτερη γνώμη, μπορείτε πάντα να επικοινωνήσετε μαζί του.