Δεξιός Καρδιακός Καθετηριασμός: Απαραίτητη Διαγνωστική Εξέταση για την Αξιολόγηση της Καρδιοπνευμονικής Λειτουργίας

Ο δεξιός καρδιακός καθετηριασμός (Right Heart Catheterization – RHC) αποτελεί μία ελάχιστα επεμβατική διαγνωστική πράξη, με την οποία μετριούνται άμεσα οι πιέσεις και οι ροές στις δεξιές καρδιακές κοιλότητες και την πνευμονική κυκλοφορία. Αποτελεί αναπόσπαστο εργαλείο της επεμβατικής καρδιολογίας για τη διάγνωση, την εκτίμηση σοβαρότητας και την καθοδήγηση θεραπείας σε πολλές καρδιοπνευμονικές παθήσεις.

Πότε Ενδείκνυται ο Δεξιός Καθετηριασμός;

Ο δεξιός καρδιακός καθετηριασμός δεν εκτελείται συχνά καθώς η διενέργεια του διαθωρακικού υπερηχογραφήματος είναι αρκετή, αλλά προτείνεται σε συγκεκριμένες κλινικές καταστάσεις όπου απαιτείται ακριβής αιμοδυναμική αξιολόγηση:

Ενδείξεις:

• Διάγνωση και σταδιοποίηση Πνευμονικής Υπέρτασης
•  Διαφορική διάγνωση δύσπνοιας αγνώστου αιτιολογίας
• Αξιολόγηση ανταπόκρισης σε αγγειοδιασταλτικά φάρμακα (vasoreactivity test)
• Προεγχειρητική εκτίμηση σε μεταμόσχευση καρδιάς ή πνεύμονα
• Εκτίμηση καρδιακής ανεπάρκειας και ανάγκης μεταμόσχευσης ή συσκευών υποστήριξης (LVAD)
• Καθοδήγηση θεραπείας σε σύνθετες συγγενείς καρδιοπάθειες ή ενδοκαρδιακές επικοινωνίες
• Ανάλυση shock ή υπότασης αγνώστου αιτιολογίας (π.χ. καρδιογενές vs σηπτικό)

Πώς Πραγματοποιείται;

Ο δεξιός καθετηριασμός διενεργείται σε εξειδικευμένο αιμοδυναμικό εργαστήριο, υπό τοπική αναισθησία:

1. Πρόσβαση μέσω περιφερικής φλέβας (συνήθως σφαγίτιδα, μηριαία ή βραχιόνια)
2. Προώθηση του καθετήρα Swan–Ganz διαμέσου των δεξιών κοιλοτήτων:
   • Δεξιός κόλπος → Δεξιά κοιλία → Πνευμονική αρτηρία → Τριχοειδικό δίκτυο
3. Καταγραφή βασικών παραμέτρων:
   • Πίεση δεξιού κόλπου (CVP)
   • Πίεση δεξιάς κοιλίας
   • Πίεση πνευμονικής αρτηρίας (systolic/diastolic/mean)
   • Wedge pressure (PAWP) = εκτίμηση πίεσης αριστερού κόλπου
   • Καρδιακή παροχή (Cardiac Output / Index)
   • Αγγειακές αντιστάσεις (SVR / PVR)

Συνολική διάρκεια: ~20–30 λεπτά

Τι Μπορούμε να Διαγνώσουμε;

Ο δεξιός καθετηριασμός μας παρέχει αιμοδυναμικές πληροφορίες, όπως:

Παράμετρος	Τι εκτιμά	Κλινική σημασία
CVP	Ενδοφλέβια πίεση	Όγκος / λειτουργία δεξιάς καρδιάς
PA Pressures	Πνευμονική κυκλοφορία	Πνευμονική υπέρταση
PCWP	Αριστερή πίεση πλήρωσης	Καρδιακή ανεπάρκεια
CO / CI	Καρδιακή παροχή	Έλεγχος shock, καταστολή LV
PVR	Πνευμονικές αγγειακές αντιστάσεις	Διαφορική διάγνωση πνευμονικής υπέρτασης

Πλεονεκτήματα

✅ Ακριβής, αξιόπιστη μέτρηση πιέσεων και ροής
✅ Αναγκαίο για την οριστική διάγνωση πνευμονικής υπέρτασης
✅ Ασφαλής και ταχείας εκτέλεσης
✅ Καθορίζει την κατάλληλη φαρμακευτική ή επεμβατική θεραπεία
✅ Επιτρέπει λειτουργικές δοκιμασίες

Κίνδυνοι – Αντενδείξεις

Η διαδικασία είναι γενικά ασφαλής, με πολύ χαμηλά ποσοστά επιπλοκών (<1%). Ωστόσο, πιθανοί κίνδυνοι περιλαμβάνουν:

• Αρρυθμίες κατά την είσοδο στην δεξιά κοιλία
• Αιμάτωμα στη θέση παρακέντησης
• Πνευμοθώρακας (σπάνια, με προσπέλαση από τη σφαγίτιδα)
• Θρομβοεμβολικά επεισόδια (πολύ σπάνια)

Αντενδείξεις:

• Σοβαρές διαταραχές πήξης
• Μη συνεργάσιμος ασθενής

Συμπερασματικά

Ο δεξιός καρδιακός καθετηριασμός αποτελεί μια πολύτιμη διαγνωστική εξέταση που επιτρέπει την άμεση μέτρηση αιμοδυναμικών παραμέτρων της καρδιάς και της πνευμονικής κυκλοφορίας. Είναι αναντικατάστατος στη διάγνωση πνευμονικής υπέρτασης, την καρδιακή ανεπάρκεια, και σε πλήθος άλλων σύνθετων καρδιολογικών προβλημάτων.

📍 Εάν σας έχει συστηθεί δεξιός καθετηριασμός ή αντιμετωπίζετε δύσπνοια, καρδιακή ανεπάρκεια ή υποψία πνευμονικής υπέρτασης, μπορείτε να προγραμματίσετε μια επίσκεψη με τον Δρ Κωνσταντίνο Σταθογιάννη και να επικοινωνήσετε μαζί του.